Time out & πειθαρχία: τι λειτουργεί πραγματικά με τα παιδιά (podcast)

Σε αυτό το επεισόδιο του ‘‘The KidNest Podcast’’ 🎙️ του Παιδοψυχολόγου Ιωάννη Γλωσσόπουλου, είχα την τιμή να συζητήσω μαζί του ένα θέμα που απασχολεί πολλούς από εμάς στην καθημερινότητά μας με τα παιδιά μας: το περίφημο "time-out" ως μέσο πειθαρχίας.

Όλοι έχουμε ακούσει ή ίσως και δοκιμάσει τη φράση «Πήγαινε στο δωμάτιό σου και έλα όταν ηρεμήσεις» 🛏️, αλλά πόσο αποτελεσματική είναι πραγματικά αυτή η προσέγγιση; 🤔

Στην κουβέντα μας, εξετάζουμε πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά την έννοια του time-out και τις επιπτώσεις του στον ψυχισμό τους 💭💔. Αντί για απομόνωση, προτείνουμε εναλλακτικές προσεγγίσεις που εστιάζουν στην ενσυναίσθηση και την κατανόηση των συναισθημάτων 🧡. Μιλάμε για το πώς μπορούμε να δείξουμε στα παιδιά ότι κατανοούμε τις δυσκολίες τους, ενώ παράλληλα τα καθοδηγούμε με σεβασμό 🫂✨.

Ακούστε το επεισόδιο παρακάτω ή δες το βίντεο στο You Tube 🎧 και θα χαρώ πολύ να ακούσω τις σκέψεις και τις εμπειρίες σας στα σχόλια! 📝💬

12 ΑΡXEΣ για την αποφυγή της εκπαιδευτικής βίας (+εκτυπώσιμο)

Θέλω να μοιραστώ μαζί σου 12 αρχές για την αποφυγή της εκπαιδευτικής βίας του Olivier Maurel, γάλλος καθηγητής, ιδρυτής του Παρατηρητηρίου της συνήθους εκπαιδευτικής βίας (Observatory of Ordinary Disciplinary Violence) στην Γαλλία, (OVEO-Observatoire de la violence éducative ordinaire) και συγγραφέα πολλών βιβλίων.

Εξωφυλλο του βιβλιου του Olivier maurel

Η ‘‘συνήθης εκπαιδευτική βία’’ περιλαμβάνει τη σωματική, λεκτική και ψυχολογική βία που περιγράφεται ως εκπαιδευτική επειδή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εκπαίδευσης στο σπίτι και στους χώρους όπου ζουν τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των σχολείων.

Ο Maurel υποστηρίζει ότι η βία, σε οποιαδήποτε μορφή της, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέθοδος εκπαίδευσης και ότι υπάρχουν πάντα θετικοί τρόποι για να διαχειριστούν οι γονείς τις συμπεριφορές των παιδιών τους. Δίνει έμφαση στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, της κατανόησης και της επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών.

Έχει γράψει τις 12 αρχές για την αποφυγή της εκπαιδευτικής βίας στο βιβλίο του ‘‘Το χαστούκι’’ - “La fessée’’ https://www.nospank.net/sp-qadv.htm .

Το βιβλίο προλογίζεται από την Ψυχαναλήτρια και Φιλόσοφο Alice Miller.

Κατέβασε τις 12 αρχές σε pdf και εκτύπωσε το αρχείο ΕΔΩ

1. Παίρνω την απόφαση να μην χτυπάω.

2. Έχω επίγνωση των επιπτώσεων της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά.

3. Διαμορφώνω τον ζωτικό χώρο του παιδιού με τέτοιο τρόπο ώστε να μην χρειάζεται να επιβάλλω συνεχώς απαγορεύσεις.

4. Εφαρμόζω τον χρυσό κανόνα: φέρομαι στο παιδί μου όπως θα ήθελα να μου φέρονται υπό τις ίδιες συνθήκες.

5. Καλωσορίζω όλα τα συναισθήματα του παιδιού, ακόμη και αν φαίνονται αρνητικά, όπως η ζήλια. Δεν έχει δικαίωμα να χτυπήσει τον μικρό του αδελφό, αλλά αυτά είναι τα συναισθήματά του και έχει το δικαίωμα να μην τον αγαπάει.

6. Σε καταστάσεις σύγκρουσης, προσπαθώ στο μέτρο του δυνατού να βρω λύσεις που να είναι win-win και όχι win-lose, οι οποίες να ικανοποιούν τις ανάγκες όλων (όχι απαραίτητα τις επιθυμίες τους!).

7. Αποκτώ τη συνήθεια να εντοπίζω την αιτία των συγκρούσεων, ώστε να προσπαθώ να τις προλαμβάνω αντί να πρέπει να τις ‘‘θεραπεύσω’’.

8. Προτείνω αντιπερισπασμούς: μια ζωγραφιά, μια ιστορία, ένα παιχνίδι στο μπάνιο, έναν περίπατο για να ξεφύγουμε από καταστάσεις που έχουν γίνει πολύ δύσκολες.

9. Ρωτάω τον εαυτό μου: «Θα μπορέσω να γελάσω με αυτή την κατάσταση αργότερα; Αν ναι, γιατί να μην γελάσω με αυτήν τώρα; Το χιούμορ μπορεί να μεταμορφώσει πολλές δύσκολες καταστάσεις.

10. Γνωρίζω τα όριά μου και μένω σταθερός/η όταν παραβιάζονται

11. Ξέρω να δίνω τη σκυτάλη στον σύντροφο όταν χρειάζεται

12. Ζητάω βοήθεια, ακόμη και αν πρόκειται απλώς να εκφράσω την αγωνία μου σε έναν φίλο στο τηλέφωνο, στη μητέρα μου, ή σε ανθρώπους σε ομάδες στο διαδίκτυο όπου ξέρω ότι θα βρω άτομα καλοπροαίρετα που θα με ακούσουν με ενσυναίσθηση και που ίσως θα μπορούν να μου προτείνουν λύσεις.

(ελεύθερη μετάφραση από τα γαλλικά δική μου)

Ποιες αρχές εφαρμόζεις ήδη; Ποιες σε δυσκολεύουν ακόμα;

Αν θέλεις να μάθεις βιωματικά πώς μπορείς να εφαρμόσεις τα εργαλεία επικοινωνίας της ενσυνείδητης και θετικής γονεϊκότητας στην καθημερινή σου οικογενειακή ζωή, μπορείς να συμμετάσχεις στον Βιωματικό Κύκλο Θετικής Γονεϊκότητας που διοργανώνω - ένα ταξίδι ανακάλυψης και ενδυνάμωσης για γονείς με παιδιά από 1,5 έως 10 ετών.

Κατά τη διάρκεια των 6+1 ενδυναμωτικών εργαστηρίων, θα έχουμε την ευκαιρία να μοιραστούμε εμπειρίες, πρακτικές συμβουλές και πολύτιμες γνώσεις. Θα δεις πρακτικά πώς να αντιμετωπίσεις τις κρίσεις ήρεμα, να κατανοείς και να ξεπερνάς τις δύσκολες συμπεριφορές, και πώς θα χτίσεις μια σχέση γεμάτη ενσυναίσθηση, αγάπη, εμπιστοσύνη και αλληλοσεβασμό.

Αν θέλεις να σου πω περισσ΄ότερα και να με ρωτήσεις ό,τι θέλει ΚΑΝΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ και συμπλήρωσε την φόρμα για να σε καλέσω για 5-10 λεπτά!

Γιατί η τιμωρία δεν είναι ποτέ η λύση...

8 λόγοι…

Η τιμωρία είναι αναποτελεσματική 100%

'‘Η κακή συμπεριφορά και η τιμωρία δεν είναι αντίθετα που ακυρώνουν το ένα το άλλο –αντίθετα, θρέφουν και ενισχύουν το ένα το άλλο.» - Haim Ginott

------------------------------

Η τιμωρία... όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματική « τεχνική» λοιπόν, χαλάει και τη σχέση μας με το παιδί μας!

Ας σπάσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο.

Αφού μπορούμε!

Τι συμβαίνει αλήθεια με το ξύλο

''– Δε μου αρέσει όταν με χαστουκίζει η μητέρα μου.

– Τι αισθάνεσαι όταν σε χτυπά η μητέρα σου;

– Πονάω, κοκκινίζει το μάγουλό μου και θυμώνω.

– Και τι σκέφτεσαι;

– Σκέφτομαι ότι δε με αγαπά και πολύ.

Η μητέρα του Συλβέν, οκτώ ετών, τον έφερε σε ‘μένα διότι «δεν είναι φρόνιμος»! Δεν την ακούει, κάνει βλακείες.

– Ξέρεις γιατί σε χτυπάει η μαμά;

– Επειδή έχω κάνει κάποια βλακεία.

– Και αυτό σε κάνει να μη θέλεις να κάνεις βλακείες πια;

– Δεν κάνω βλακείες επίτηδες.

– Τι μπορείς να κάνεις για να μη σε χτυπάει;

– Πρέπει να σταματήσω να κάνω βλακείες, να προσέχω περισσότερο.

– Μπορείς να το κάνεις αυτό;

– Μα όχι, αφού δεν το κάνω επίτηδες.

Είναι σαφές! Τα χαστούκια δεν έχουν την ικανότητα να βοηθήσουν τον Συλβέν να αλλάξει τη συμπεριφορά του.

Όμως, έχουν τη δύναμη να τον κάνουν να αισθάνεται στερημένος κι ένοχος.

Όσο τα χτυπήματα δεν είναι πραγματικά βίαια- και αλίμονο, συχνά ακόμη κι όταν είναι- τα παιδιά δικαιολογούν τους γονείς τους. Βρίσκουν φυσικό να τα χτυπούν και το δικαιολογούν: εκείνα έκαναν κάτι κακό, ήταν ανυπάκουα, έκαναν κάποια ανοησία.

Αυτό είναι που τα δηλητηριάζει, περισσότερο από το σωματικό πόνο, και που κάνει βλαβερό ακόμη και το παραμικρό χτύπημα, το παιδί αισθάνεται «κακό» και πιστεύει ότι ο γονέας έχει το δικαίωμα να βλάπτει το σώμα του. Η Μονίκ Ταζρού το εκφράζει πολύ σωστά με την εξής φράση: «Το σώμα δεν αποτελεί πλέον απλώς το αντικείμενο που δέχεται τα χτυπήματα, μετατρέπεται κυρίως στο εκμαγείο των χτυπημάτων που δέχτηκε το παιδί και είναι το ίδιο το παιδί που υποφέρει μέσα του». Το εκμαγείο των χτυπημάτων που δέχτηκε το παιδί, αυτό ακριβώς.

Παρ’ όλο που τα χτυπήματα μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγή της συμπεριφοράς βραχυπρόθεσμα, συνήθως είναι άχρηστα. Όλοι οι γονείς το έχουν βιώσει αυτό, γεγονός που δεν τους εμποδίζει να συνεχίσουν να χτυπούν. Αυτό αποδεικνύει ότι το πραγματικό κίνητρο είναι ασυνείδητο. Ορισμένοι γονείς το αναγνωρίζουν, άλλοι όχι. (…)

«Θα λέγαμε ότι πηγαίνει γυρεύοντας για ξύλο».

ΌΧΙ, τα φαινόμενα είναι σίγουρα εναντίον του, αλλά ας το αναλύσουμε.

Όταν σας χτυπά κάποιος που πρέπει να σας προστατεύει, δημιουργείται μια γνωστική ασυμφωνία.

«Η μαμά είναι η προστάτης μου»/ «Η μαμά μου κάνει κακό»: πρόκειται για δύο ασύμβατες φράσεις. Το παιδί πρέπει είτε να αμφισβητήσει την πρώτη, είτε τη δεύτερη. Όμως, είναι ευκολότερο να πιστέψει ότι «δεν πονάω και τόσο πολύ» παρά ότι «η μαμά δε με προστατεύει πια». Εξάλλου η μαμά έχει την τάση να επιβεβαιώνει αυτή την εκδοχή: «Σε δέρνω για το καλό σου, οπότε δεν πονάς». Όλα αυτά είναι ακατανόητα.

Έτσι, για να μπορέσει το παιδί να δώσει σε όλα αυτά κάποιο νόημα, επαναλαμβάνει τη συμπεριφορά που οδήγησε σε ξύλο. Για να μειώσει τη γνωστική ασυμφωνία αναισθητοποιείται, έτσι ώστε να μην πονάει. Γι’ αυτό το ξύλο οδηγεί στο ξύλο.

Ένας γονιός χτυπά το παιδί του σπάνια, όποτε κάνει κάποια ανοησία. Χτυπά αντανακλαστικά, από συνήθεια, από άγνοια, αλλά κυρίως επειδή είναι κουρασμένος, πνιγμένος από την αίσθηση της ανικανότητάς του. Δεν ξέρει πια τι να κάνει, δεν καταφέρνει να χειριστεί τις προδιαθέσεις του, οπότε δέρνει για να αποκτήσει και πάλι εξουσία, αυτήν την εξουσία επάνω στον άλλον που προσφέρει η δυνατότητα να τον πληγώσεις και που δίνει την εντύπωση της αξίας. Το να κάνουμε κακό αποτελεί μια προσπάθεια αποκατάστασης ότι έχουμε σημασία.

ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΚΑΚΟ= ΕΧΩ ΕΞΟΥΣΙΑ= ΕΙΜΑΙ ΙΚΑΝΟΣ

«Με ελευθερώνει, μετά αισθάνομαι καλύτερα!» μου επιβεβαίωσε μια μητέρα. Τη στιγμή που χτυπάμε είμαστε πλημμυρισμένοι από μία παρόρμηση καταστροφής, ανάληψης της εξουσίας, υποδούλωσης του άλλου.

Αυτό ίσως, να μας ελευθερώνει, αλλά στην πραγματικότητα το ξύλο μας βοηθά να κρύβουμε τα πραγματικά μας συναισθήματα.

Οι πιο ευερέθιστοι, πτοημένοι, κουρασμένοι και αγχωμένοι γονείς είναι αυτοί που χρησιμοποιούν συχνότερα τις σωματικές τιμωρίες: το παιδί, άρα, τιμωρείται βάσει αυτού που υποφέρουν οι γονείς του και όχι ανάλογα με τα όσα κάνει ή δεν κάνει.

Όλοι οι γονείς, ή σχεδόν όλοι, σήκωσαν κάποια στιγμή το χέρι τους στο παιδί τους. Όμως, πρέπει να πάψουμε να εθελοτυφλούμε, το ξύλο δεν αποτελεί εκπαιδευτική μέθοδο. Πρόκειται για μία βίαιη παρόρμηση που μπορούμε να μάθουμε να την ελέγχουμε.

Πώς γίνεται να είμαστε ικανοί να προσβάλλουμε, να ενοχοποιούμε, να απαξιώνουμε αυτούς που αγαπούμε περισσότερο; Ποτέ δε θα τολμούσαμε να συμπεριφερθούμε έτσι σε κάποιο συνάδελφο ή φίλο. Πώς γίνεται να είμαστε ικανοί να κάνουμε τόσο κακό στις κόρες των ματιών μας; ''

------------------------------------------------------

Tροφή για προβληματισμούς από την Ιζαμπέλ Φιλιοζά, αποσπάσματα από το απαραίτητο βιβλίο «Δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς»